Zachowania kryminalne w przestrzeni naszych budynków mieszkalnych
„Nie bójmy się i przytnijmy, skróćmy od czasu do czasu roślinność wokół naszych domów, bo to zwiększa nasze i ich bezpieczeństwo…” - Czyli o tym, jak mądrze zapobiegać przestępczości na co dzień w życiu lub naszej gminie Nowogard.
Dobry sąsiad to skarb, choć dziś wielu z nas o tym nie pamięta. Żyjemy „incognito”, zapracowani i zaoferowani własnymi sprawami, a mimo to miło jest po powrocie z pracy natknąć się na uśmiechniętą sąsiedzką twarz i mieć, na kogo liczyć w razie potrzeby. Jednak nie ukrywajmy, ogrodzenie między sąsiadami bywa, że jest spore i chroni dość skutecznie. Czy tak mimo wszystko musi być?
Ograniczyć, uświadomić i zapobiegać!
Kryminologia przestrzenna opiera się na założeniu, że środowisko odgrywa ważną rolę w przestępstwie. Nie jest jedynie tłem samego działania potencjalnego sprawcy. Dostrzeżono, iż sam fakt środowiska może mieć wydźwięk wystąpienie czynu karalnego. Współczesna kryminologia silnie podkreśla znaczenie nie tylko samego środowiska, lecz także społecznych postaw jego mieszkańców. Dlatego, by ograniczyć i zapobiegać przestępstwom opracowywane są specjalne programy prewencyjne, których cel jest podstawowy – ograniczyć, uświadomić i zapobiegać zachowaniom o charakterze przestępczym.
Co to jest takiego CPTED?
Jest program zapobiegania przestępczości poprzez projekt ochrony środowiska (CPTED) zapewnia on praktyczne podejście do zapobiegania przestępczości jak również kształtuje profilaktykę. Jest to stosowny plan a także skuteczne wykorzystanie środowiska społeczno-lokalnego, które może prowadzić do minimalizacji lęku, a nawet paniki jak również obecność przestępczości, oraz polepszania, jakości życia. By, zrozumieć idę tego innowacyjnego programu zwróciłam się z pytaniem do komendant komisariatu Policji w Nowogardzie
kom. Doroty Zając
-
Jest rzeczą bezdyskusyjną, że prewencja i zapobieganie przestępczości przez kształtowanie przestrzeni jest ideą, która ma dużo większe możliwości. Z źródeł do, których trafiłam napisane jest , że terminu tego po raz pierwszy użył kryminolog C. R. Jeffery w tytule swojej książki z 1971 r. Prawidłowe planowanie czy też projektowanie oraz efektywne korzystanie ze środowiska zabudowanego, które mogą powadzić do redukcji strachu przed przestępczością i częstotliwości jej występowania, a także do zwiększenia jakości życia. Dlatego celem tego racjonalizacyjnego programu jest zmniejszenie okazji przestępczych, które mogą być integralnie związane z projektem domów lub też ich otoczenia czy też samej okolicy.
Idąc dalej, i by zrozumieć na konkretnym przykładzie zwróciłam się z prośbą o wyjaśnienie jak to wygląda to zagadnienie w praktyce i czy są takie miejsca np.na terenie gminy Nowogard lub Osina?
-
Mam w tej kwestii dość precyzyjny rekonesans i wiedzę. Otóż estetyczne domki z garażem, jakich wiele jest np. w miejscowości Warnkowo, i właśnie niektóre z nich posiadają własnego ogrodzenia, a jednak szeroki pas zieleni graniczący chodnik od prywatnej posesji powoduje, że nikt nie ma wątpliwość gdzie przebiega granica prywatnej posesji. Zaś zainteresowanie zwraca organizacja przestrzeni wokół właśnie niektórych domów i zastosowanie zieleni, która nie utrudnia obserwacji terenu wokół domu. Tych przykładów jest jeszcze kilka, ale są również i takie, które niestety nie mają nic wspólnego z tym programem, a dobrym przykładem są zdjęcia, które dość jednoznacznie zaprzeczają temu programowi. Dlatego nie bójmy się i trochę przytnijmy roślinność a także cisy wokół naszych domów, gdyż to zwiększy lepsze pole widzenia oraz z pewnością odstraszy ewentualnych przestępców, którzy nie będą w lepszym polu widzenia czuć się dla „swojej profesji” komfortowo -
-
reasumuje komendant Komisariatu Policji w Nowogardzie - kom. Dorota Zając
Rozwiązania architektoniczne a poczucie bezpieczeństwa domowników?
„Dżungle betonowe – zwana również blokowiskiem ”.To jeszcze kiedyś ogromne mieszkalne, murowane bloki a dziś można, by rzec sypialnie miast. Są coraz bardziej schronione z nowoczesnym systemem zabezpieczeń? Toteż rodzi się pytanie gdzie czujemy się bezpiecznie? Jaki zastosować model zabezpieczeń, aby czuć się pewniej?
Jedna z deweloperów inwestujących w Szczecinie, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom przyszłych mieszkańców, postanowiło skorzystać z pomysłu projektowania bezpiecznej przestrzeni fizycznej. Dlatego powstały całkiem „przed chwilą” osiedla odpowiadające najnowszym standardom bezpieczeństwa programu CPTED.
Założeniem koncepcji CPTED a tym samym jego powodzeniem oraz sukcesem jest zastosowanie mądrych projektów architektonicznych, które przyjęte wspólnie z innymi rozwiązaniami umożliwią skuteczną eliminację zachowań przestępczych. Takie rozwiązania jak również ich wdrożenie i myśl inicjatywy wymienionej koncepcji wyznaczają nowe trendy w zakresie ochrony wspólnego mienia jak również gwarantują zwiększenie zakresu bezpieczeństwa wśród mieszkańców danego osiedla. Dlatego sensem w procesie propagowania bezpiecznej przestrzeni fizycznej są rozwiązania architektoniczne, które poza możliwością ujawniania przestępstw czy wykroczeń sprzyjają w dużęj mierze w nawiązywaniu więzi sąsiedzkich przyczyniających się rezultacie do zdecydowanej poprawy bezpieczeństwa.
Koncepcja CPTED opiera się na 4 elementach, których przestrzeganie zmniejsza bądź minimalizuje zachowania przestępcze.
1.Naturalna obserwacja - rozmieszczenie urządzeń, oświetlenia oraz budynków w taki sposób, aby maksymalnie zwiększyć możliwość obserwowania tego, co się dzieje; zwiększenie prawdopodobieństwa zauważenia intruza lub „nieproszonego gościa”.
2. Naturalna kontrola dostępu - rozmieszczenie wejść, wyjść, ogrodzenia, właściwe zaprojektowanie zieleni oraz innych elementów fizycznej przestrzeni, co ograniczy dostęp osób niepowołanych oraz zapewni poczucie bezpieczeństwa osobom uprawnionym. Ograniczenie możliwości wejścia i wyjścia osiąga się przez właściwe rozmieszczenie np. miejsc parkingowych, urządzeń, a także odpowiednie usytuowanie budynku oraz kanalizowanie ruchu pieszego i kołowego. Takie ukształtowanie otoczenia stwarza dodatkową sposobność obserwowania ludzi przez innych, co prowadzi do ograniczenia okazji popełnienia przestępstwa;
3.Wyodrębnienie terenu — Odpowiednie usytuowanie budynków, płotów, chodników, znaków i napisów, ławek ulicznych, odpowiedni kolor farby, właściwe zaprojektowanie zieleni w celu ustanowienia jednoznacznej granicy informującej o przynależności danego terenu do kogoś i oddzielenie przestrzeni publicznej od niepublicznej Jasne określenie granicy wzmacnia przekonanie o przynależności obszaru do właściciela. Ludzie nabierają respektu dla cudzej własności, jeśli granica obszaru chronionego jest precyzyjnie określona;
4.Zarządzanie i konserwacja — słaby stan techniczny lub niewłaściwe utrzymanie otoczenia wyrażają brak troski o własność, co prowokuje do popełniania czynów zabronionych. Konieczność dokonywania konserwacji i napraw powinna być uwzględniona w procesie projektowania. Na przykład sadzonki roślin powinny być dobrane z uwzględnieniem ich postaci dorosłej — minimalizuje to potrzebę przycinania. Użycie materiałów dobrej, jakości i odpornych na zniszczenie jak również odpowiednie oznakowanie w postaci ostrzeżenia gwarantuje lub zapobiega przestępstwu.
Czy tuje chronią nas przed „ciekawskim”sąsiadem,k czy też są osłoną dla złodzieja?
I, tak i nie. Bez wątpienia Tuje to najczęściej wybieranymi roślinami żywopłotami. W Polsce czy nawet w naszej rodzimej gminie tuje są jednymi z najchętniej sadzonych iglaków. Można spotkać je w prywatnych ogrodach oraz zieleni publicznej. Maja wiele interesujących cech, które stanowią je roślinami wszechstronnymi o niecodziennych walorach ozdobnych uchodzących za bezproblemowe a także wytrzymałe na ekstremalne warunki związane z zmienną pogodą. Dlatego czy aż są tak powszechnie lubiane? Większość z osób posiadających własne domy lub pensjonaty nie wyobraża sobie „terenu zielonego” bez tui. Iglaki te są mało wymagające i rosną dość szybko, a ich obfitość rodzajów daje w sumie nieograniczone możliwości kompozycji, których obfitość rozrostu krzewu czyni posesję niestety nie urokliwym domem, lecz twierdzą. Dlatego tutaj należy się zastanowić czy np. bujna, wysoka wspomniana Tuja lub żywopłot są tymi idealnymi rozwiązaniami dla naszego bezpieczeństwa i bezpieczeństwa mienia, które jest w domu. Wysokie, gęste Tuje z pewnością wyglądają okazale i stanowią przepiękny krajobraz – Pytanie. Czy jest on zawsze tym należytym i właściwym? Dlatego odpowiedź pozostawiamy do zastanowienia i oceny czytelników, którzy są także właścicielami nawiązującymi do treści artykułu domów.
Opracowała: Specjalista od spraw profilaktyki w Komisariacie Policji w Nowogardzie i KPP w Goleniowie
mgr Anna Szczyrba,
Jarosław Bzowy
Źródło: Koncepcja CPTED podinsp. Robert Głowacki, nadkom. Krzysztof Łojek, ·nadkom. Ewa Ostrowska, nadkom. dr Andrzej Urban
Wyższa Szkoła Policji rozwiązania architektoniczne a bezpieczeństwo mieszkańców i turystów w województwie zachodniopomorskim